Je scalavrun e l’avije
di Edoardo Ignazio Calvo
Na nià ed Muscun, scapà da ant un furnel,
a forsa de scupass e d’arbütun
intra un büss d’avije pien d’amel.
Ste-sì l’han avü pur ed cuj barbisun
dal moro piat, del vestì scur, dij stivaj lüstr,
e sun stërmasse tüte ant ij cantun.
J’autri, trovand l’amel ch’avìa bun güst,
trovand j’avije divise an dui partì,
sun fasse lur padrun, cume a l’é giüst;
l’é stà pi gnün mujen ed feje sürtì:
l’ero crüdej e dür cum de scalin
e a forsa d’üjunà as fasìo übidì
Vëdendse a la miseria, na matin,
j’avije pi decise a fan cunsej
d’andé trové l’Argina ant so cambrin
per vëde qual partì sarìa stà el mèj
per dé la palà al cul a sti tavan,
ch’a avìo già rüsià mesi ij cutej.
El vut prepunderant del gran divin
l’é stait de spedì prest n’ambassadur,
ch’andeissa vers la val del Rabadan,
dua a-i era sü la sima d’üna tur
na tribü famusa ed galavrun,
ch’a fasìa mac la guera per l’onur,
e là ch’a-j esponeissa la situassiun
dle sue finanse povre e del so büss,
e la rapacità dij brüt muscun,
disendje: – Se ant vost cör ancur a-i füssa
un poc misericordia e un poc ed pietà
per tante povre avije ch’ sun a j’üss,
adess l’é temp d’üsela e de vnì là
cun na legiun intrega ed tirajör
tüti caussà, vestì e bin armà. –
El cap dij galavrun Zin-zon-val-flör
a-j dis: – Ambassadur, crüssieve nen,
nuj suma penetrà ed vostri malör.
Rispunde a vostra Argina ch’a sun an tren
tüti ij me brav, e vuj an duntré di
i rivedreve l’aurora e el cel seren.
Nuj i vniruma espress per cüstodì
vost amel, vosta sira e voste ca:
cioè per libereve e gnente ed pi. –
– Eroe galavrun, dunca a sarà, –
l’autr a-j ripet – da cuj brut barbis
netià la ca ed j’avije liberà?
Ah! Vuj i saré sempre nost amis:
nuj i faruma an sira un monüment
tribüt ed ricunossensa a vostr pais! –
Dit lon süpata j’ale e part cuntent,
porta la növa a j’aute, e a l’induman
sento suné le trumbe vers ponent
L’armada a riva lì tamburn batant:
as vëdo cuntra el sul tüti a lüso
j’abitatur dla val del Rabadan.
Taco bataja, e lì ij muscun ardì,
apress ess-se difeis cun gran calur
a sun restà desfait e sbalurdì;
ma pena ij galavrun sun vincitur,
sun bütasse lur a cumandé,
e j’han rübaje el rest ch’avìo ancur.
J’avije disperà as büto a piuré,
disend: – Oh, iniquità! É-lo parej
ch’i l’avìe prometüne ed traté?
Zin-zun a l’ha promess ed mandeve sì
per vnine a liberé, dene brass fort,
ma nen per sachegene ij nostri ni.
E vuj, per la rasun ch’i seve pi fort,
j’avìe scassà ij tavan per piene el rest:
oh, cume l’é depluràbil nostra sort! –
Giuvnot i parlo a vuj cun sto pretest:
sta-sì l’é mac na fàvola, l’é vèj;
ma pür a l’é un esempi manifest
ch’ariva tüti ij di fin tra fratej.